Jan Sroka

Życie kulturalne współczesnego Sławna. Kino, książki, artykuły

Widownia filmowa w sali Sławieńskiego Domu Kultury Fot. archiwum Widownia filmowa w sali Sławieńskiego Domu Kultury
Jan Sroka

Prezentujemy fragmenty publikacji poświęconej dziejom Sławna w latach 1989-2015. Dzisiaj druga część rozdziału poświęconego życiu kulturalnemu miasta.

Działające od powojnia kino „Sława” już w latach 80-tych coraz rzadziej odwiedzali widzowie. Była to tendencja ogólnopolska. Doprowadza to do jego likwidacji w grudniu 1991 roku. Ostatnim kierownikiem kina była Bożena Jacyno. Kryzys kina spowodowany był rozwojem rynku kaset wideo - w niewielkim miasteczku powstało kilka wypożyczalni kaset - na których można było obejrzeć filmy i seriale w Polsce przed rokiem 1989 nieznane. Wypożyczalnia kaset działała także w domu kultury.

Tu także wyświetlano filmy z magnetowidu. Drugim czynnikiem, który wpłynął na zamknięcie kina była wchodząca telewizja satelitarna - na początku oferująca liczne programy zagranicznych stacji, ale po kilku latach weszły także kanały telewizji polskiej. Oba te czynniki spowodowały także zamknięcie mającego wieloletnia tradycje Dyskusyjnego Klubu Filmowego. Ostatnia projekcja odbyła się w kwietniu 1991 roku w sekcji dziecięcej.

W lutym 1990 roku odbyło się także ostatnie seminarium filmowe zorganizowane przez Sławieński Dom Kultury z cyklu „Penetracje kulturowe” pt. „Wiatr od Wschodu” poświęcone kulturze Ukraińców, Łemków i Hucułów. Organizatorem cyklu - wcześniej odbyły się przeglądy poświęcone tematyce żydowskiej i cygańskiej - był Jerzy Młynarski. W latach 90-tych zmienił się także repertuar filmowy, który w poprzednich dekadach należał do najlepszych w Europie. Zaczęły dominować filmy amerykańskie. Mimo trudnego czasu dla kin od początku 1992 roku Sławieński Dom Kultury rozpoczął wyświetlanie filmów starając się zachować proporcje między rozrywką a kinem ambitniejszym.

W 1994 roku rozpoczęły się Dni Dobrego Filmu. Pierwszą projekcją w tym cyklu był film A. Holland „Europa, Europa”. Frekwencja filmowa stopniowo wzrastała - dlatego w grudniu 1997 roku Dom Kultury - uruchomił na powrót kino „Sława”. Wysoka frekwencja długo się jednak nie utrzymała i projekcje powróciły do domu kultury. W tym samym roku - z okazji setnej rocznicy pierwszej projekcji filmowej w mieście odbył się wieczór filmowy poświęcony temu wydarzeniu. Pokazano na nim filmy z początku kina.

Kilka lat później podobny wieczór filmowy poświęcony był pochodzącemu ze Sławna Hansowi Martinowi Majewskiemu - znanemu niemieckiemu kompozytorowi muzyki filmowej. Oprócz projekcji filmów z jego muzyką można było zobaczyć wystawę poświęconą kompozytorowi, na której znalazły się materiały uzyskane od jego syna. Kinem SDK na początku kierował Jan Sroka, a następnie od połowy lat 90-tych Iwona Kopowska.

W związku ze zmianą nośnika, na którym zapisuje się film - z taśmy celuloidowej na zapis cyfrowy na płytach dvd - w ostatnich kilku latach repertuar sławieńskiego kina był mało urozmaicony. Zmieniło się to dopiero w ostatnim czasie wraz z zakupem aparatury do projekcji filmów z nośnika cyfrowego.

Wydawnictwa o mieście

Sławno po roku 1945 nie cieszyło się dużym zainteresowaniem historyków. Sytuacja zaczęła się zmieniać dopiero w latach 90-tych XX wieku za sprawą dwóch instytucji: Sławieńskiego Domu Kultury oraz Fundacji „Dziedzictwo”. Zaczęły się wtedy ukazywać coraz częściej liczne artykuły i książki dotyczące przeszłości miasta. Pierwszą powojenną dużą publikacją książkową o mieście były liczące pół tysiąca stron „Dzieje Sławna” - monografia ujmującą dzieje miasta od czasów prahistorycznych po początek lat 90-tych XX wieku. Książka zawierała teksty kilku autorów i wydana została pod redakcją słupskiego historyka Józefa Lindmajera.

Ukazała się w połowie 1994 roku. Od roku 2003 ciężar wydawania materiałów o Sławnie przejęła Fundacja „Dziedzictwo” i wydawnictwo „Margraf” Marii Poprawskiej. Ich staraniem ukazały się między innymi dwa tomy legend powiatu sławieńskiego, wśród których znalazło się kilkanaście dotyczących Sławna i najbliższej okolicy. Były to tłumaczenia legend zebranych przez niemieckich etnografów w końcu XIX i w pierwszych dziesiątkach lat XX wieku. W roku 2007 i 2010 ukazały się dwa tomiki „Szkiców Sławieńskich” przedstawiające ludzi, wydarzenia, obiekty Sławna głównie sprzed 1945 roku. Oba tomy były bogato ilustrowane.

W 2008 roku ukazuje się wydawnictwo pokonkursowe zatytułowane „Mój los był tylko jednym spośród wielu milionów...”. Były to wspomnienia - Polaków i Niemców - o roku 1945 w powiecie sławieńskim, kiedy to powiat zmieniał charakter z niemieckiego na polski. Książka zawierała 19 tekstów, w tym 12 napisanych przez Niemców. Publikacja ukazała się w języku polskim i niemieckim.

W tomie znalazło się kilka tekstów o Sławnie, w tym obszerny dziennik Kurta Mielke przedstawiający wydarzenia od późnej jesieni 1944 do końca 1945 roku. Rok później ukazuje się tom wspomnień osadników w powiecie sławieńskim obejmujący pierwsze dwudziestolecie po wojnie.

Nosił on tytuł „Zaraz po wojnie”. W tym samym roku wychodzi książka o sławieńskim cmentarzu zatytułowana: „Księga życia i śmierci - cmentarz komunalny w Sławnie”. Od 2002 roku odbywają się konferencje naukowe pod nazwą „Historia i kultura ziemi sławieńskiej”. Pierwsza miała miejsce w 2002 roku i organizowana była przez Sławieński Dom Kultury i Fundację „Dziedzictwo”, kolejne organizowała Fundacja. Dotąd odbyło się 10 konferencji. Materiały z nich ukazały się drukiem.

Seria poświęcona przeszłości Sławna i powiatu sławieńskiego - to 11 bogato ilustrowanych tomów zawierających 162 teksty wielu autorów z różnych ośrodków naukowych Polski i Niemiec.

Jan Sroka

Polska Press Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.

Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.

© 2000 - 2024 Polska Press Sp. z o.o.