Ulice Pileckiego i Bartoszewskiego w Szczecinku

Rajmund Wełnic

Zmiany patronów ulic. Znikną z tabliczek nazwy ulic 9 Maja oraz Bohaterów Stalingradu. PO chce, by ta pierwsza nosiła imię Władysława Bartoszewskiego. Nie obejdzie się bez kłótni.

Na najbliższej sesji Rady Miasta Szczecinka (w poniedziałek) staną dwa projekty uchwał zmieniających nazwy ulic. Oba są związane z ustawą sejmową, nakazującą samorządom przemianowanie ulic, które upamiętniają ustrój totalitarny. W Szczecinku na indeksie znalazły się ulice Bohaterów Stalingradu i 9 Maja. Pierwsza, bo upamiętnia Stalina, druga, bo honoruje Dzień Zwycięstwa w II wojnie światowej obchodzony wtedy tylko w Rosji (Niemcy faktycznie kapitulowały przed Aliantami 8 maja 1945 roku; dziwnym trafem ocalała 28 Lutego, która także upamiętnia mylną datę zdobycia miasta w 1945 roku).

Jak już informowaliśmy wcześniej, szczecineckie Prawo i Sprawiedliwość kilka miesięcy temu złożyło wniosek, aby pierwszej z tych ulic patronował rotmistrz Witold Pilecki, bohater wojenny, po wojnie ofiara mordu sądowego dokonanego przez komunistów. Ta propozycja nie budzi kontrowersji, wszystkie kluby radnych na nią przystały. Inaczej może być z propozycją złożoną przez klub Platformy Obywatelskiej, który chce, aby deptak 9 Maja przemianować na ulicę Władysława Bartoszewskiego.

- To człowiek godny upamiętnienia, niezłomnej postawy, a przy tym niezwykle barwna postać, znany pisarz, działacz polityczny - mówi Marcin Kaszewski, szef klubu radnych Platformy Obywatelskiej w Radzie Miasta Szczecinek.

- Proponujemy go nie ze aktualnych względów politycznych, ale z racji na zasług Władysława Bartoszewskiego. Na pewno jest mniej kontrowersyjny niż prezydent Lech Kaczyński, którego PiS np. proponowało na patrona ulicy Bohaterów Stalingradu. Wynik głosowania jest przesądzony, bo klub PO ma miażdżącą przewagę w radzie miasta, ale przeciw na pewno będzie część opozycji z Razem dla Szczecinka. - Powiem na sesji, co sądzę o tym kandydacie - zapowiada radny opozycji Marcin Bedka. Przypomnijmy, że po katastrofie smoleńskiej, w której zginął m.in. prezydent Lech Kaczyński, szczecinecki PiS wnioskował, aby jego imieniem nazwać rondo koło kościoła Mariackiego.

Platforma nie chciała o tym słyszeć i przeforosowała wówczas na patrona ronda Józefa Piłsudskiego. Nazwy ulic, w zwiazku z „ustawą dekomunizacyjną”, będą zmieniane nie tylko w Szczecinku. Insytut Pamięci Narodowej przygotował, a wojewodowie przekazali do miast i gmin, wykaz ulic, których nazwy mogą budzić kontrowersje i są w jakiś sposób związane z komunizmem. W powiecie szczecineckim takich ulic było kilka - o ulicach 22 Lipca w Krosinie (gmina Grzmiąca) i Michała Roli-Żymierskiego oraz Armii Czerwonej w Białym Borze piszemy na stronie 4.

Nazwy z czasów Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej ocalały głównie z uwagi na przyzwyczajenie mieszkańców oraz koszty związane z wymianą tabliczek, dokumentów itp. Tym razem posłowie zadbali, aby przy okazji zlikwidowano argument o kosztach wymiany dokumentów, jakie zwykle przy zmianie nazw spadają na mieszkańców - teraz dokumenty będą ważne do chwili wygaśnięcia ich wcześniej ustalonej daty ważności.

Ulica Bohaterów Stalingradu w Szczecinku ocalała, gdy w roku 1990 - jeszcze przez Miejską Radę Narodową - zmieniono większość patronów kojarzących się z epoką PRL. Nikt też nie wracał do tej sprawy już potem, choć głosy, że nazwa upamiętniająca nie tyle poległych w bitwie, która zmieniła losy II wojny światowej, co Stalina, już dawno powinna zniknąć. Nazwa deptaka 9 Maja jakoś nigdy wcześniej nie była kontestowana, przez kilkadziesiąt lat w świadomości Polaków po prostu wyryło się, że II wojna światowa w Europie skończyła się tego dnia.

Obchody Dnia Zwycięstwa w PRL były zawsze bardzo uroczyste. Nic więc dziwnego, że teraz pojawił się też pomysł, aby nazwy ulicy nie zmieniać, a jedynie nadać jej nowe znaczenie, odpowiadające współczesności. 9 maja jest bowiem oficjalnym symbolem Unii Europejskiej i jest obchodzony jako Dzień Europy. Został ustanowiony w rocznicę przedstawienia planu utworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, znanego jako Plan Schumana, przez Roberta Schumana 9 maja 1950. - Dziś wystarczyłoby tylko, aby radni podjęli nową uchwałę z uzasadnieniem, że nazwa upamiętnia Dzień Europy - podpowiada nasz Czytelnik.