Lampy i poduszki rozgrzewające, stymulatory mięśni – czy można mieć w domu minigabinet fizjoterapii?
Czy można stworzyć minigabinet fizjoterapii we własnym domu – samodzielnie zgromadzić i stosować urządzenia zbliżone do tych, jakich używają specjaliści? Rozgrzewające lampy lecznicze, poduszki rozgrzewające, stymulatory mięśni – czemu właściwie służą, czy mogą nam pomóc i czy korzystanie z nich zawsze jest bezpieczne?
Zacznijmy od tego, ile wymienione urządzenia mają wspólnego z profesjonalną fizjoterapią. Otóż fizjoterapia to zespół metod leczniczych wykorzystujących zjawisko reaktywności organizmu na bodźce. W założeniu podobną rolę mają spełniać lampy, poduszki i stymulatory.
Lampy rozgrzewające
– Od roku korzystam z lampy rozgrzewającej. Cierpię bowiem na bóle zatok, zwłaszcza jesienią i zimą – opowiada Anna Sikorska, emerytka z Łodzi. – Dolegliwości nasilają się przede wszystkim, kiedy pogoda jest wilgotna i wietrzna. Czasem ból nie daje mi w nocy zasnąć. Kiedy przez kilka minut posiedzę obok włączonej lampy, czuję ulgę.
Lampy mogą pomóc nie tylko przy dolegliwościach związanych z bólem zatok, ale także m.in. przy uszkodzeniach skóry, trądziku, odleżynach, porażeniu nerwu twarzowego, a także przy nerwobólach, rwie kulszowej, rozszerzonych naczynkach.
W lampach Sollux wykorzystuje się lecznicze właściwości promieni podczerwonych. Czerwony filtr rozgrzewa, powoduje przekrwienie tkanek, a wiec działa przeciwzapalnie. Filtr niebieski działa przeciwbólowo. Ten rodzaj filtra ogranicza promieniowanie cieplne, które mogłoby zaostrzyć zapalenie. Podczas naświetlań lampę ustawia się 20–30 cm od miejsca nagrzewania przy naświetlaniach miejscowych i w odległości ponad 100 cm przy ogólnych. Czas takiego zabiegu zależy od mocy żarówki i rodzaju schorzenia.
Lampy Bioptron za pomocą światła polichromatycznego mogą pomóc w uśmierzaniu bólu.
Naświetlanie miejsca bólu światłem pochodzącym z lampy ledowej zwiększa zaś lokalne krążenie, dzięki czemu z komórek wypłukiwane są substancje odpowiedzialne za rozwój stanu zapalnego. To łagodzi ból spowodowany urazem, zapaleniem nerwów, stawów, przeciążeniem mięśni.
Warto pamiętać, że na przykład w przypadku lamp Sollux wśród przeciwwskazań do stosowania są stany gorączkowe, niewydolność krążenia, zła krzepliwość krwi (tendencje do częstych krwawień), miażdżyca tętnic, obrzęki, nadciśnienie tętnicze, jaskra, żylaki.
ZOBACZ : różne modele lamp leczniczych >>
Poduszki rozgrzewające
Poduszki elektryczne mogą być stosowane także jako maty bądź zamiast termofora. Można ogrzewać nimi różne partie ciała – przyniosą ukojenie w przypadku bólu szyi, karku, pleców, kręgosłupa, brzucha, kolan, łokci, nadgarstków. Poduszka może znaleźć zastosowanie przy łagodzeniu bólu miesiączkowego. Sprawdzi się ona także w przypadku przykurczy mięśniowych, rwy kulszowej, chorób laryngologicznych, bólu układu moczowego.
Terapia ciepłem poprawia krążenie krwi, dzięki rozszerzeniu się naczyń krwionośnych. Wpływa też na rozluźnienie mięśni oraz miejscowe łagodzenie bólu. Mniejsze poduszki lepiej sprawdzą się do ogrzewania miejscowego mniejszych części ciała, większe zapewnią wygodę w ogrzewaniu większych partii, np. pleców.
– Ja z poduszki korzystam po prostu do rozgrzania się, gdy w zimne dni wracam do domu na tyle przemarznięty, że koc i kubek ciepłej herbaty nie wystarczają – mówi łodzianin Jacek Węglewski.
Pamiętajmy jednak, że także w przypadku poduszki istnieją przeciwwskazania do stosowania. Należą do nich m.in. nadciśnienie tętnicze, wszczepiony rozrusznik serca, nadczynność tarczycy, czynna choroba wrzodowa, niewydolność krążenia. Do tak niewinnego – zdałoby się – przyłożenia ciepłej poduszki na bolące miejsce także trzeba więc podchodzić z rozwagą i ostrożnością.
ZOBACZ : różne modele poduszek >>
Stymulatory mięśni
Żeby zrozumieć, na czym polega działanie stymulatorów mięśni zaopatrzonych w elektrody, najpierw musimy wiedzieć, jak działa elektroda. To ona przekazuje impuls elektryczny z urządzenia bezpośrednio na skórę pacjenta. W elektrostymulacji stosuje się najczęściej elektrody samoprzylepne. Typowa elektroda samoprzylepna posiada gęstą warstwę żelu przewodzącego prąd oraz specjalny materiał przewodzący rozprowadzający równomiernie prąd po całej powierzchni elektrody i łączący się z przewodem elektrycznym. Zazwyczaj jest to warstwa węglowa lub system delikatnych mikroprzewodów, rozgałęziających się pomiędzy warstwami. Warstwa gąbki lub włókniny z zewnątrz chroni integralność elektrody.
W jakich przypadkach może być stosowana elektrostymulacja? W zależności od jej rodzaju, do łagodzenia bólu pleców, szyi, ramion, nóg, rąk, brzucha, głowy, bólów menstruacyjnych, przy mdłościach i wymiotach. Może też wzmacniać mięśnie i pomagać w rehabilitacji. Znajduje także zastosowanie przy nietrzymaniu moczu, po operacjach prostaty, przy zaburzenich erekcji i suchości pochwy.
– EMS to rodzaj elektrostymulacji, która świetnie sprawdza się przy treningu sportowym – pomaga w rozgrzewce, przy ćwiczeniach siłowych, oporowych i wytrzymałościowych – mówi student Piotr Wawrzyńczak.
Jakie są przeciwwskazania? To m.in. wszczepiony rozrusznik serca bądź endoproteza, duże nadciśnienie, ból niewiadomego pochodzenia, stany zapalne.
ZOBACZ : stymulatory mięśni i elektrody >>
Zdaniem eksperta
Dr Marek Kiljański, Konsultant Wojewódzki w Dziedzinie Fizjotarapii, prezes Polskiego Towarzystwa Fizjoterapeutów:
Decydując się na zakup opisywanych tu urządzeń, zawsze należy zacząć od sprawdzenia, czy dany produkt jest produktem medycznym. O ile bowiem niektóre z nich faktycznie pomagają, o tyle inne mogą zaszkodzić. Domową kurację zawsze należy poprzedzić konsultacją z fachowcem. Tylko on może określić, czy zabiegi nie przyniosą pacjentowi szkody i w jaki sposób należy je wykonywać. Pamiętajmy, że tylko pod okiem fachowca można ocenić, czy nie ma przeciwwskazań do stosowania wymienionych urządzeń. Przeciwwskazań jest wiele, wśród podstawowych trzeba wymienić nowotwory i ciążę. Specjalista udzieli nam też praktycznych wskazówek dotyczących terapii – na przykład niektórych zabiegów nie można wykonywać po godz. 15. I pamiętajmy, że każde lekarstwo jest jednocześnie trucizną, jeśli nie używamy go pod kontrolą i w odpowiednich dawkach. Dlatego – jeszcze raz podkreślę – tak ważne jest skorzystanie z fachowej konsultacji.